Badem Fidanı Çeşitleri
Badem yüzlerce yıl önce Türkiye'ye getirilmiş tohumlardan bir tanesidir. Yıllardan beri tohum üretimi süren bademin oldukça fazla çeşidi bulunmaktadır. Yerli çeşitlerimizin yanı sıra yurt dışından ülkemize gelen badem çeşitleri de vardır.Bunlar hakkında bilgileri aşağıda detaylı sizlerle paylaştık.
Badem Fidanı Özellikleri
Ülkemizde badem fidanları Doğu Karedeniz Bölgesi'nin kıyı kesimleri ve çok yüksek kesimler hariç birçok yörede yetiştirilmektedir. Türkiye'de badem fidanı yetiştiriciliği özellikle Ege Bölgemiz'de yapılmaktadır. Ege ve Akdeniz Bölgesi ülkemizde badem fidanı üretiminin üçte ikisini karşılamaktadır. Badem fidanı yetiştiriciliğinde Akdeniz iklimi oldukça uygundur. Yazların sıcak ve kurak kışların ılık ve yağışlı geçtiği bölgelerde yetiştirilmektedir. Ayrıca badem soğuklara karşı dayanabilen bir tür olduğu için bu bölgelerde de yetiştirilebilmektedir. Ülkemizde ekonomik açılardan bu bölgelerde badem fidanı yetiştirilmez.
Bademler, kazık köklü bitkiler türünde olduğundan dolayı yaz kuraklarına dayabilen bir türdür. Yine de yıllık 300 mm yağışın altına düşen kesimlerde fazla ürün elde edilmez. Bademin çiçeklenme zamanlarında çok fazla yağışlı havalar badem için zararlı olmaktadır. Yağışlar bademi olumsuz etkileyerek mantar hastalıklarına yol açabilmektedir. Hastalıklar ağacın iyi gelişememesine ve yeterli ürün elde edilememesine sebep olmaktadır. Bademin toprak açısından fazla seçiciliği yoktur. Hafif ve alüvyal topraklarda yetişebilmektedir. Aynı zamanda killi ve çakıllı topraklar içinde uygundur.
Kazık kök tipinde olan badem ağaçları ortalama olarak 50 yıl kadar yaşayabilirler. Badem fidanlarının yerleri değiştirilmemelidir. Değişim sırasında kökler zarar görürler. Badem dikiminde 5-6 ya da 8-9 metre dikim aralığı bırakılmalıdır. Bademin yetiştirildiği bölgede yağış miktarı azaldıkça dikim aralığı arttırılmalıdır. Badem dikiminde bahçede kare dikim tercih edilmelidir. Dikim yapacağınız arazi eğimli ise çapraz dikim tercih edilmektedir. Ağaçların dikiminin yapıldığı zamanlarda birkaç defa sulama yeterli olmaktadır.
Badem çiçekleri kendi uyuşmaz türlerden birisidir. Dikim yapılırken 8-10 adet badem fidanı için bir adet tozlayıcı çeşit dikilmelidir. Bademler kabuk türlerine göre dört farklı gruba ayrılmaktadır.
Badem Çeşitleri
- El Bademleri : El ile kolayca kıralabilen türdür. Randıman oranı yüksektir. Diş Bademleri: Elle zor kırılan, diş ile kolay kırılan türdür. Randıman oranı yüksektir.
- Sert Bademler : Diş ile zor kırılılar. Çekiçle oldukça kolay kırılan sert bademler, taş bademlerin taş badem grubuna göre randıman oranı yüksektir.
- Taş Bademler : Kabukları ancak çekiçle kırılabilmektedir. Ülkemizde badem yetişriciliği kuru olarak yapılmaktadır. Ancak bademler sulandığı zamanlarda bademlerin verimi 2-3 kat artmaktadır. Bademlerin yetiştiği toprağa her sene azot takviyesi yapılmalıdır. Hasat zamanında meyveler el veya sopa yardımı ile düşürülmektedir.
- Yerli Badem Fidanları : Datça Ak Badem, Muğla Nurlu Badem
- Yabancı Badem Fidanları : Nonpareil, Teksas, Ne plus Ultra, Kalifornia Diş Bademi, Ferraduel, Ferragnes, Drake, Tuono, Bertina